Nadmorska miejscowość na południe od zatoki Orosei, na obrzeżach Parku Narodowego obejmującego teren najwyższych gór Sardynii oraz wybrzeża nad ta zatoką – Parco Nazionale del Golfo Orosei e del Gennargentu. Nazwa miasteczka pochodzi od miejscowego kościółka, z którym wiąże się historia uratowanej z tonącego statku księżniczki. Przed tym kościółkiem rośnie drzewo oliwne mające ponad 1000 lat. Santa Maria Navarrese to urocze miejsce – główną plażę miasteczka otacza piniowy lasek a z góry strzeże wszystkiego hiszpańska wieża Torre di Santa Maria Navarrese. Sieć takich nabrzeżnych wież strażniczych oplata całą Sardynię dookoła, w dawnych czasach dawano z jednej do drugiej sygnały dymne i ogniowe np. o nadciągającym niebezpieczeństwie. Taki średniowieczny Internet :). Dziś jednak w Santa Maria Navarrese czekają na turystów wszelkie nowoczesne wygody i sprawna sieć usług związanych ze spędzaniem ciekawych wakacji. Podczas spędzonych tu wakacji nie grozi Wam nuda, chyba, że właśnie jej i totalnego relaksu i klimatu slow tutaj szukacie. Wtedy znajdą się plaże i miejsca w głębi lądu, które także to Wam zapewnią. W centrum miasteczka jest sporo kawiarni, barów, lodziarni, restauracji i sklepów. W miejscowości organizowane są od wielu lat ciekawe cykliczne święta regionalne – tzw. festy i sagry. Jedna z nich to sierpniowa Sagra della Carne di Capra, czyli święto koziego mięsa. Z portu turystycznego niemal co chwile odpływają stateczki w kilkugodzinne lub całodniowe rejsy po Zatoce Orosei. Podczas tych rejsów odwiedzicie najsłynniejsze sardyńskie plaże wymieniane we wszystkich przewodnikach i na listach najpiękniejszych europejskich plaż – Cala Goloritze’, Cala Luna, Cala Mariolu. W pobliżu miasteczka w głębi lądu kilka ciekawych miejscowości, a każda z nich oferuje odwiedzającym coś innego. Baunei – śliczne górskie miasteczko, w którym jest stosunkowo chłodno nawet w największe sierpniowe upały, a droga do niego wiedzie bardzo krętą drogą, pełną ostrych zakrętów. Po drodze ujrzymy fascynującą panoramę na całą Zatokę Orosei. Górskie klimaty poczujecie w Lanusei ulokowanym na 600 metrowym wzgórzu z pięknym widokiem na morze, przejeżdża przez nią zabytkowa Zielona Chiuchcia, czyli Yrenino Verde, najpiękniejsze widoki roztaczaja się z sąsiadującego z miasteczkiem Bosco Selene – dębowego lasu na wys. 1000 m.n.p.m. Inne ciekawe miasteczko w okolicy to Bari Sardo, słynęło kiedyś z uprawy lnu, tkania dywanów, gobelinów, szycia narzut, wciąż można tu kupić piękne oryginalne rękodzieło i ozdoby.
Spędzając wakacje w Santa Maria Navarrese możecie połączyć uroki leniwego plażowania z uprawianiem sportów wodnych i lądowych, podziwiać surowe piękno najwyższych gór Sardynii i poznać fascynującą rdzenną kulturę zamieszkujących te okolice mieszkańców. Miejscowe plaże są świetne i na rodzinny relaks z młodszymi pociechami i na snorkeling, znajdą się centra divingu, surfingu, wypożyczalnie kajaków oraz SUP, są miejsca oferujące najnowszy hit morskiej rozrywki – flyboard. Zatoka Orosei i jej okolice to jeden z najciekawszych na Sardynii rejonów na nurkowanie jaskiniowe – część wyrzeźbionych przez naturą grot jest cała lub częściowo pod powierzchnią morza, najczęściej wybierane miejsca na te podwodne przygody to podmorska cześć jaskini Bue Marino oraz grot przy słynnej plaży Cala Luna. Najmniejszego problemu nie będzie z wybraniem się w rejs do słynnych plaż ukrytych pod klifami gór Gennargentu, z portu w Santa Maria Navarrese odpływają w ciągu dnia dziesiątki stateczków, jachtów i żaglowców, aby zabrać turystów w rejs po Zatoce Orosei. W czasie rejsu są przerwy na nurkowanie, postoje na plażach oraz obiad podany na pokładzie. Przy okazji warto wspomnieć o możliwości wspaniałej morskiej przygody na Sardynii – kilkudniowym rejsie katamaranem, jachtem motorowym i żaglowym lub żaglowcem dookoła Sardynii. Wasze wakacje mogą być połączeniem takiego rejsu i pobytu na wyspie. 10-dniowy rejs dookoła całej Sardynii to z kolei wspaniały pomysł na jesienną wyprawę.
Jeśli Wasz wakacyjny wybór padł właśnie na te okolice, możecie wybrać dla siebie miejsca noclegowe różnego typu – pokoje z łazienkami i posiłkami w eleganckich hotelach, blisko plaż i centrum miasteczek, apartamenty w rezydencjach z basenami, mniejsze butikowe i często z artystyczną sardyńska nutką hotele ukryte w głębi lądu, z hipnotyzującymi widokami na góry i morze, zaciszne przestronne wille z ogrodami. Z przyjemnością pomożemy dobrać miejsce najlepiej pasujące do Waszej wizji wymarzonych wakacji nad Zatoką Orosei, gdzie morze i góry stworzyły razem czarującą parę i udowadniają każdego słonecznego dnia, że przeciwieństwa mogą się przyciągać.
CO ROBIĆ:
W Santa Maria Navarrese i w okolicy możecie na wakacjach robić mnóstwo ciekawych rzeczy – odwiedzać stateczkiem, motorówką, jachtem czy katamaranem słynne, ukryte pod klifami plaże Cala Goloritze’, Cala Mariolu, Cala Luna, Cala Sisine, możecie wędrować po górach, jeździć po bezdrożach rowerem, motorem crossowym, jeepem czy quadem. Możecie próbować przysmaków lokalnej kuchni w niezliczonych małych górskich i wiejskich agroturystykach i degustować wina w uroczych winnicach, np. Cantine del Cannonau. Możecie pokonywać niezwykle panoramiczne szlaki przyrodnicze i turystyczne, np.szlak Via dei Fiumi, który przebiega u podóży ogromnego masywu Gennargentu, nad brzegami rzek m. in. niezwykle panoramicznej i dzikiej przyrodniczo rzeki Bau Mela. Turystyka tutaj to niezwykła mozaika turkusowego morza, monumentalnych gór, smaków sardyńskiej kuchni i wina, a wszystko to w otoczeniu dzikiej i panoramicznej przyrody.
Podczas wypoczynku w Santa Maria Navarrese możecie spróbować nowego hitu morskich rozrywek – flyboard. To nowy pomysł na wodną rozrywkę połączona z duża dawką adrenaliny. Napęd na rękach i nogach amatora tej wodnej przygody pozwala wznosić się w górę do 8 m, zanurzać się i wzbijać znowu w powietrze. Oczywiście czekają tutaj na Was wszelkie inne uciechy związane z ciepłym morzem – miejsca do snorkelingu, divingu, surfowania, pływania kajakiem i na SUP. kiedy znudzą Was morskie rozrywki możecie ruszyć w góry. Na terenie Parku Narodowego Gennargentu znajduje się najwyższy szczyt Sardynii Punta La Marmora, 1834 m n.p.m. po długiej męczącej trasie górkim szlakiem czeka na Was na szczycie oszałamiająca panorama całej wyspy. Punktem obowiązkowym wakacji w tej okolicy jest oczywiście rejs po Golfo di Orosei. Podczas rejsu odwiedzicie najsłynniejsze plaże, niedostępne autem. Można do nich podpłynąć od strony morza lub dojść górskimi szlakami. Wymieniane na wszystkich listach „naj” plaże, które tu zobaczycie, jak np. Cala Goloritze’, Cala Mariolu, Cala Lun, długo nie pozwolą Wam zapomnieć o Sardynii.
Z Santa Maria Navarrese jest niedaleko do wielu ciekawych miejsc, i na wybrzeżu, i w głębi lądu. Możecie pokonywać górskie trasy, jeździć po nich jeepem czy quadem, wybrać się na wycieczkę do ciekawego miasteczka czy na którąś z lokalnych fest. Warto odwiedzić np. Urzulei u podnóża wielkiej góry Monte Gruttas wysokiej na 1000 m. Wioska ma fascynujący klimat miejsca zagubionego w wysokich górach. Jedną z ciekawostek związanych z tym miejscem jest oryginalna gra, znana już w starożytnym Egipcie – giocco della morra. Jej tajniki wyjaśni Wam po polsku przewodnik podczas uszytej dla Was na miarę indywidualnej wycieczki. Innym ciekawym i znanym miejscem jest Arbatax, którego ostre skały z czerwonego granitu strzelają w niebo na wysokim klifie na krańcu półwyspu Bellavista. W tej okolicy znajdziecie szczególnie urokliwe plaże-zatoczki z krystaliczną wodą np. Cala Moresca i piękne długie plaże jak np. Orri.
Szkoda byłoby spędzić wakacje w sąsiedztwie regionu Barbagia – najciekawszego kulturowo serca Sardynii i nie odwiedzić go choć raz. Możecie wybrać się tam z polskim przewodnikiem, Barbagia to dzika przyroda, pyszne i bardzo naturalne jedzenie, barwne święta regionalne oraz silne poczucie kulturowej tożsamości jej mieszkańców. Podczas indywidualnie dla Was zaplanowanej wycieczki z cyklu Dzika Sardynia możecie np. odwiedzić słynne miasteczko murali Orgosolo, spłynąć kajakiem na rzece Cedrino nad największe na Sardynii źródło Su Gologone, którego krystaliczne wody spadają z wysokiej skały piękną kaskadą, zjeść lunch w bajkowym, ukrytym wśród wysokich gór butikowym hotelu-restauracji, odbyć wizytę połączoną z degustacją w jednej z lokalnych winnic, a po drodze podziwiać fascynujące widoki gór i morza.
CO ZOBACZYĆ:
W Santa Maria Navarrese i okolicy wiele czarujących miejsc do zobaczenia, poczucia, sfotografowania, zabrania w sercu do zimnej Polski. Na przykład Pedra Longa, ogromna skała z wąską wapienną kolumną o wysokości 128 m, która wznosi się naprzeciw głównej plaży w miasteczku, możecie podpłynąć tam łodzią czy motorówką. Koniecznie przejdźcie się do kościółka Matki Boskiej Nawarskiej Chiesa di Santa Maria Navarrese, od którego nazwy bierze swą nazwę miasteczko. Posłuchajcie tam szumu listków 1000 letniego drzewa oliwnego i dotknijcie jeszcze starszej antycznej studni, nieczęsto mamy okazję dotknąć i namacalnie poczuć tak odległe czasy. Koniecznie wybierzcie się do sąsiadującego od południa z Santa Maria Navarrese miasteczka Lotzorai, by tam zajrzeć do domów czarodziejek domus de janas. Są to wykute w skale kilka tysięcy lat temu domostwa bardzo małych istot, którym sardyńskie legendy przypisują nadprzyrodzone moce. Innym miejscem, gdzie poczujecie najdawniejsze czasy Sardynii, która przecież geologicznie jest o wiele starsza od kontynentu europejskiego, jest Tomba dei Giganti del Osono. Ten prehistoryczny grobowiec olbrzymów zbudowany z białego wapienia stoi w pobliżu wioski Triei, był ukryty w gęstej roślinności do lat 90., kiedy to przypadkowo go odkryto.
Wspaniałe widoki ujrzycie z klifu na cyplu Capo Bellavista koło portowego miasteczka Arbatax. W okolicy przejeżdża też kolejka widokowa Trenino Verde [linia Mandas-Arbatax], urocza ciuchcia przemierza wzgórza z dala od uczęszczanych dróg, po drodze piękne widoki w mijanych wioskach, dębowe gęste lasy, pionowe skalne ściany masywu górskiego.
Po piękne widoki wybierzcie się także na płaskowyż Golgo, stoi tam Chiesa Campestre di San Pietro del Golgo – biały uroczy kościółek zagubiony na wielkim płaskowyżu otoczonym wysokimi górami. Dookoła biegają (i potwierdzają to wszyscy, którzy odwiedzili to miejsce) wesołe oswojone osiołki, małe niegroźne świnki i kozy. Warto na tę wycieczkę zabrać dla nich jakieś przysmaki. Kościółek jest naprawdę zabytkowy – pochodzi z ok. 600 roku, powstał na miejscu dużo starszych obrzędów. Dowód tego wciąż stoi w pobliżu – bazaltowy słup pogańskiego bóstwa.
PLAŻE
Spiaggia di Santa Maria Navarrese – główna plaża miasteczka ulokowana w samym jego centrum. Od północy zamyka ją port turystyczny, z którego wyruszycie na obowiązkowy rejs po Golfo di Orosei, na południu plaża kończy się skałami, które oddzielają ja od kolejnej plaży – Spiaggia di Tancau. Piasek na plaży jest złoto-szary nie najdrobniejszy i z kamykami. Rozciagają się stąd ładne widoki na wysepkę Isolotto di Ogliastra, a na tyłach plaży kwitną ładne krzewy oraz znajduje się miasteczko z kawiarniami i lodziarniami pod ręką.
Spiaggia di Tancau – plaża położona na południe od centrum miasteczka Santa Maria Navarrese. Plaża jest długa, od północy zaczyna się kilkoma skałami, a kończy w miejscu, gdzie rzeka Rio Pramaera wpływa do morza. Ładna, szeroka piaszczysta plaża z jasnym piaskiem i turkusową wodą.
Spiaggia del Lido delle Rose – w wolnym tłumaczeniu „plaża różanego brzegu”. Jest to długa i szeroka piaszczysta plaża przy sąsiadującym od południa z Santa Maria Navarrese, miasteczku Lotzorai. Własciwie jest to dalsza cześć poprzedniej (od północy) długiej plaży Spiaggia di Pollu. Piasek na plaży złoty, grubszy z ciekawymi kamykami, a naprzeciw plaży podziwiamy śliczną wysepkę Isolotto di Ogliastra. Przy plaży wielki parking, a na plaży bary, wypożyczalnie leżaków i parasoli. Dość zatłoczona w sezonie, zwłaszcza w pobliżu wejść.
Poniżej opis plaż, które odwiedzicie podczas rejsu po Zatoce Orosei, a do których nie ma dostępu podróżując autem:
Cala Mariolu – nie bez powodu wymieniania przez pasjonatów Sardynii w pierwszej trójce jako najpiękniejsza, najurokliwsza, najmagiczniejsza, same naj… Natura stworzyła tutaj z białego marmuru i śródziemnomorskiej roślinności niesamowite zjawisko. Na plażę składają się 2 zatoczki z drobnym białym paiskiem, wymieszanym ze śnieżnobiałymi marmurowymi kamyczkami (ich zbieranie jest surowo wzbronione i grozi wysokim mandatem!). Białe dno sprawia, że woda ma tutaj fascynujący błękitno-turkusowy kolor. Dotrzecie tutaj tylko od strony morza podczas rejsu po zatoce Orosei lub wynajętą motorówka albo po długim, ok. 4 godzinnym trekkingu przez góry. W sezonie na plaży często przebywają instruktorzy nurkowania ze sprzętem, można więc spróbować divingu.
Cala Luna – kolejna na liście królowych sardyńskich i nie tylko sardyńskich plaż. Duża w kształcie półksiężyca piaszczysta plaża obrośnięta jest bujnymi różowymi oleandrami, z 6 dużymi grotami widocznymi na niemal wszystkich zdęciach tej plaży. Jest to jeden z obowiązkowych przystanków podczas rejsu po Zatoce Orosei. Można do niej dojść pięknym górskim szlakiem w 2,5-3 godziny. Nie można podjechać pod nią autem. Na plaży drobny biało-złoty piasek i okrągłe śliczne kamyczki białe i kremowe. Na tyłach plaży mała restauracja i bar.
Cala Goloritze’ – słynna plaża, którą na pewno widzieliście na wielu zdjęciach, wizytówka Sardynii. Skalny łuk wyłaniaja się z morza w pobliżu plaży, a na niej samej znajduje się czarujące rumowisko śnieżnobiałych marmurowych odłamków i głazów. Plaża ta, jak wiele tych unikatowych plaż w okolicy, powstała przez osunięcie się części klifu setki lub miliony lat temu. Dzięki jasnemu dnu, woda ma tutaj fascynująco błękitno szmaragdowy kolor i jest bardzo krystaliczna. Pod plażę nie podjedziecie autem, można tylko podpłynąć od strony morza albo dojść gorskim szlakiem z płaskowyżu Golgo. Piękna, miejscami bardzo panoramiczna droga zajmuje ok. 2 godzin, a wysiłek jest zdecydowanie tego wart. Wstęp na plaże jest płatny, ok. 6 euro. Uwaga – zbieranie kamyczków na plaży jest surowo wzbronione i grozi wysokim mandatem. Plaża otrzymała zaszczytne odznaczenie w rankingu plaż według stowarzyszenia ekologiczno-przyrodniczego Legambiente w 2013 roku – aż 5 żagli, tzw. 5 vele. W rankingu plaż włoskich na Tripadvisor plaża zajmuje 4 miejsce.
Cala Sisine – kolejna z ukrytych pod klifami piękności, osiągalna jak inne tylko od strony morza lub piechotą przez góry. To jeden z najczęstszych przystanków podczas rejsów po zatoce Orosei. Średnich rozmiarów plaża otulona wysokimi górami, z jasnym złotawym piaskiem pełnym małych kremowych kamyczków. Dookoła plaży piękna śródziemnomorska górska roślinność. Plaża otrzymała zaszczytne odznaczenie w rankingu plaż według stowarzyszenia ekologiczno-przyrodniczego Legambiente w 2013 roku – aż 5 żagli, tzw. 5 vele. Na tyłach plaży jest restauracja z lokalnymi sardyńskimi potrawami.
GDZIE ZJEŚĆ?
Wszyscy, którzy odwiedzili miasteczko Santa Maria Navarrese polecają lodziarnię Fruttu\’s – Fruit Bar – Gelateria artigianale.
