Piękno dzikiej przyrody, cudowne nadmorskie wydmy, bajeczne dzikie i często puste plaże, turkusowo zielone morze, wspaniała kuchnia i wina, a także wesołe i pyszne święta regionalne – to wszytsko w wielkim skrócie czeka na turystów gotowych odkryć uroki tej części Sardynii. Na południe od długiej zatoki Golfo di Oristano nie spotkacie już, tak jak powyżej, wielu jezior i stawów. Wybrzeże w tym rejonie im dalej na południe, tym jest bardziej urozmaicone, urokliwe, ze smaczkiem rozległych dziewiczych wydm oraz majestatycznego morza, rozbijającego się o wysokie brzegi. W pobliżu plaż morze śródziemnomorskiej makii, dużo pięknie kwitnących krzewów i palm, co nadaje tym miejcom bardzo egzotyczne i śródziemnomorskie klimaty. Niewielu jest tu za to turystów. Tym, co najbardziej wyróżnia ten fragment wybrzeża spośród innych na Sardynii są cudowne, wysokie wydmy okalające wiele plaż i nietknięty przez cywilizację krajobraz.
To tutaj odczuwa się najwyraźniej, zieloność i dzikość Zielonego Wybrzeża, czyli Costa Verde. W głębi lądu znajduje się natomiast kilka ciekawostek – np. postindustrialne klimaty w krajobrazie prowincji Iglesias, stare kopalnie, opuszczone górnicze osady, tajemnicze groty i mityczne świątynie. Jeżdżąc panoramicznymi serpentynami lokalnych dróg możecie podziwiać, jak wszystko to przegrywa z wszędobylską przyrodą i tonie w zieleni. Wysokie na 100m wydmy Dune Piscinas znajdują się w patrymonium UNESCO. To bardzo cenny przyrodniczo teren. Wydmy są wciąż w ruchu z powodu stale wiejących wiatrów. W pobliżu rosną leśne i krzewiaste zagajniki, m.in. ginepri, czyli jałowce, a wśród nich mnóstwo zwierząt. Możecie tu podczas spaceru spotkać dzikie króliki, jelenie, bażanty, tropy lisów czy żbików. Cały teren to rezerwat przyrodniczy. Te w Piscinas to nie jedyne wydmy w tym rejonie. Podobne spotkacie w pobliżu Torre Dei Corsari. W tej części wybrzeża możecie spędzić Wasze wakacje na Sardynii mieszkając w jednej z uroczych małych nadmorskich miejscowości np. Marina do Arbus czy Torre dei Corsari, w jednym z kilku luksusowych ośrodków 4 i 5 gwiazdkowych hoteli. Znajdą się wśród nich miejsca z oferta skierowaną do rodzin z dziećmi lub z atmosferą idealną na romantyczną podróż. W pobliżu słynnych wydm piscinas polecamy stojący wprost na plaży, otoczony wydmami hotel. Łączy on w niesamowity sposób atmosferę sztuki z fascynacją otaczająca przyrodą i poszukiwaniem głębokiego relaksu. Jest to idealne miejsce dla osób marzących o wakacjach w stylu slow&chic, z dala od gwarnych ośrodków turystyki masowej. Goście mogą tutaj skorzystać z niezwykle bogatej oferty zabiegów Spa, relaksacyjnych, terapeutycznych, upiększających, a także praktykować jogę czy medytować pod okiem nauczyciela, a nawet spotkać osobiście znanych włoskich artystów, zapraszanych tutaj do tworzenia sztuki inspirowanej pięknem otaczającej hotel przyrody.
CO ROBIĆ?
Podczas wakacji na Zielonym Wybrzeżu możecie cieszyć się urokami spokojnego plażowania bez tłumów innych turystów, uprawiać snorkeling, popłynąć w rejs po morzu, umówić się na tour po winnicach czy wycieczkę enogastronomiczną z warsztatami kulinarnymi w programie. Możecie wybrać się na konną przejażdżkę po plaży, wyprawę po okolicy na motorze, skuterze czy rowerze. Ta część wybrzeża to raj dla surferów, możecie więc uprawiać tu windsurfing i kitesurfing.
Nieco dalej od wybrzeża na Costa Verde czekają na wakacyjnych odkrywców interesujące miasteczka np. Guspini, Montevecchio, Iglesias. Pierwsze z nich, Guspini, leży pomiędzy górami Monte Arcuentu, a wspomnianymi najsłynniejszymi wydmami Sardynii Dune Piscinas. Miasteczko jest urocze, otaczone gajami oliwnymi. Macie dużą szansę trafić tutaj na jedno z wielu świat regionalnych, np. wiosenną festa di Sant’Isidoro, czy wielką wystawę tradycyjnych noży sardyńskich Arresojas. Podczas sierpniowego aż 8 dniowego święta Festa di Santa Maria organizowany jest w Guspini wyścig konny, barwna procesja, występy grup regionalnych, koncerty i degustacje. W pobliżu miejscowości możecie odwiedzić pozostałości nuragów i osad z czasów cywilizacji nuragicznej, czyli sprzed ok. 2 tysięcy lat p.n.e. Należy do nich m.in. Nuraghe do Santu Sciori lub Nuraghe Nuraxi Fenu.
Natomiast Montevecchio i Iglesias to miejscowości znane przed wszystkim z powodu starych kopalń i pozostałości po dawnych latach rozkwitu górnictwa na tych terenach. Niewielu turystów wie, jak starą wyspą pod względem geologicznym jest Sardynia i jak ciekawy to teren jeśli chodzi o minerały. Tutejsze góry zbudowane z wapieni i łupków są o wiele starsze od reszty gór w basenie Morza Śródziemnego. Już ok. 4500 lat temu wydobywano tutaj i przetapiano ołów, srebro i miedź. Wiele na temat minerałów Sardynii dowiecie się w Parco Geominerario di Ingurtosu.Na wyżynie Montevecchio, co znaczy Stara Góra, w XIX wieku powstało wiele kopalń ołowiu i cynku. Działały one do lat 60. XX wieku i należały do najważniejszych w Europie. W niewielkim Montevecchio możecie więc zwiedzić teren starej kopalni, największej takiej w Europie do lat 50. XX wieku oraz obejrzeć interesującą wystawę o życiu górniczej osady w dawnych czasach. Sugestywne wrażenie robi opustoszała górnicza osada, kościół i dawny szpital. Dużo większe miasto Iglesias to dawny ważny ośrodek lokalnego górnictwa, bito tu nawet własną monetę. W centrum miasteczka możecie pospacerować elegancką główną ulicą Corso Matteotti lub krętymi uliczkami starówki, a także odpocząć w ciszy w pięknej katedrze Santa Chiara. Pochodzi stąd znany włoski malarz Foiso Fois. Tu również toczą się ciekawe święta i festy np. sugestywna wielkanocna procesja zakapturzonych postaci w białych szatach. Tutejsze zwyczaje związane z Wielkim Tygodniem pozostały niemal niezmienione od XVII wieku. W lipcu odbywa się tu duża wystawa rękodzieła sardyńskiego, w sierpniu zaś odbywają się w Iglesias aż 3 różne święta, m.in. fest ku czci patronki miasta Santa Chiara.
CO ZOBACZYĆ?
Inne ciekawe cele wycieczek w głąb lądu to wioska Arbus, znane z produkcji tradycyjnych sardyńskich noży arrasoias, Grotta di San Giovanni w pobliżu Domusnovas, czyli jedyna na sardynii jaskinia, do której możecie wjechać samochodem. W tej ogromnej jaskinii płynie rzeka, a wzdłuż niej biegnie malownicza droga. Po przejechaniu w ten sposób ok. 900 m dojeżdżamy do baru i restauracji.
Jadąc na północ w głąb lądu, możecie odwiedzić interesujące Groty Is Zuddas w Santadi. Zobaczycie w nich imponujących rozmiarów stalaktydy i stalagmity oraz skalne formacje o fantastycznych kształtach. Jeśli traficie tu w pierwszą niedzielę sierpnia, możecie zobaczyć Matrimonio Mauritano, czyli wesele mauretańskie. Jest to widowiskowa ceremonia zaślubin o mauretańskich korzeniach.
Na terenie lasu Marganai Foresta Demaniale Marganai znajduje się ogród botaniczny Giardino Montano Linasia. Znajdziecie tu wszystkie gatunki flory sardyńskiej oraz ok. 100 gatunków obcych.
Jadąc dalej na zachód wzdłuż wybrzeża dojedziecie do najbardziej wysuniętego na południe punktu Sardynii – Capo Teulada. To piękny malowniczy cypel, na którym warto się zatrzymać jadąc drogą wzdłuż południowego wybrzeża i zrobić piękne zdjęcia. W najwyższym punkcie cypel ma wysokość 223 m.n.p.m. Stojąc na końcu cypla jesteśmy dokładnie 189 km od wybrzeży Afryki. U podnóży skalnych ścian tego cypla znajduje się wiele ciekawych morskich grot i jaskiń. Można do nich zajrzeć tylko od strony morza, podczas rejsów po morzu organizowanych z portu w Teulada lub w Porto Pino. Na cyplu jest kilka ścieżek. Można zostawić auto przy drodze i przejść się po półwyspie. Rozciągają się z niego zapierające dech w piersiach widoki na okoliczne plaże i morze.
CO ZOBACZYĆ?
Birdwatching, czyli obserwacje ptaków w ich naturalnym środowisku, możecie uprawiać np. na jeziorze Stagno di Santa Maria di Neapolis. Innym terenem do pięknych obserwacji przyrodniczych i miejscem do zrobienia bajecznych zdjęć będą oczywiście wydmy, otaczające miejscowe plaże. Dalsze wycieczki w tej części wyspy mogą Was poprowadzić m.in. na 2 cudne wysepki u południowo-zachodnich krańców Sardynii – wyspę Isola Sant’ Antioco oraz wyspę Isola di San Pietro. Na pierwszą z nich wjedziecie mostem, a na drugą dopłyniecie motorówką, jachtem lub stateczkiem turystycznym. Na obu wysepkach są śliczne portowe miasteczka, dzikie plaże, urokliwe porty i miejsca bardzo ciekawe archeologicznie. Wśród miejsc wymienianych jako absolutnie obowiązkowe punkty wakacji na Costa Verde wymienia się oczywiście wydmy Piscinas, plaże Torre dei Corsari, najczęściej kopalnię Miniera di Serbariu blisko miasta Carbonia. Tam odwiedzicie podziemia i miejsca pracy dawnych górników – groty Is Zuddas. Często polecane do odwiedzenia miejsce w tym rejonie to mityczna Świątynia Antas. Oddawano tu kiedyś cześć mitycznemu przodkowi Sardyńczyków tzw. Sardus Pater. Świątynia stoi w bardzo malowniczym miejscu. Wybierzcie się także na piękną plażę Cala Domestica w pobliżu nadmorskiego miasteczka Buggeru. Na plażę wejdziecie przez krótki skalny tunel. Naprzeciw plaży wznoszą się wysokie klify, a z sąsiedniej plaży prowadzi na nie w górę ścieżka górników „sentiero di minatori”. U góry czekają na was fascynujące widoki na dużą część wybrzeża i wielki skalny łuk widoczny tylko z tego miejsca w okolicy. Jadąc jeszcze dalej na południe wzdłuż wybrzeża, będziecie mogli podziwiac fantastyczne widoki z drogi biegnącej wysoko nad tafla turkusowego morza. Ujrzycie tutaj wystającą z morza wysoką na 133 m skałę. Jest to Pan di Zucchero – wielka skalna „kostka cukru”. Niedaleko możecie odwiedzić starą kopalnię w Porto Flavia oraz śliczną plażę Spiaggia Masua.
PLAŻE
Spiaggia di Piscinas – zdecydowanie najsłynniejsza plaża na Costa Verde. Jest to przyrodniczy, śródziemnomorski raj o długości 7 km, z wysokimi na ok. 60-70 m. wydmami. Na plaży w dużej mierze dzikiej, znajdziecie bar i wypożyczalnie leżaków i parasoli. Wizyta na tej plaży to obowiązkowy punkt programu podczas Waszych wakacji na Sardynii spędzanych w rejonie Costa Verde.
Torre dei Corsari – to znaczy wieża korsarzy lub piratów. Chodzi o strażniczą wieżę hiszpańską Torre di Flumentorgiu, postawioną tu, by ostrzegała w razie najazdu piratów saraceńskich. Znajdziecie tutaj biały drobny piasek i piękne kolory wody oraz bajkowe krajobrazy pełne dzikiej sardyńskiej przyrody.
Spiaggia di Scivu – kolejny raj dla poszukiwaczy dzikiej, śródziemnomorskiej przyrody w najlepszym wydaniu. Nie ma tu żadnych barów ani lokali, a otoczenie plaży jest całkowicie naturalne. Charakteryzują ją bajeczne morze i fantastyczne widoki, a także dość wysokie, wyrzeźbione przez morze i wiatry skały, które zamykają częściowo plażę na tyłach.
Marina di Arbus – plaża znajduje sie w miejscowowsci o tej samej nazwie – Marina di Arbus. Jest długa na 2 km i ma ciekawy różowo-czerwony odcień piasku. Kolor ten związanym jest z dodatkiem żelaza w ziemi. Tutejsze dno jest bardzo płytkie, dlatego też plaża polecana jest również dla małych plażowiczów. Jest tu parking, bary i wypożyczalnie.
CO ZJEŚĆ?
Wśród najczęściej podawanych w tym rejonie potraw znajdziecie spaghetti alla bottarga, czyli spaghetti z ikrą z tuńczyka lub cefala – sardyńskim kawiorem. Spaghetti podaje się tu często także z ricci, czyli z pastą z jeżowców. Zapewne na stole znajdą się także maloreddus, czyli małe lokalne kopytka z maki razowej, podawane polane sosem pomidorowym, często z dodatkiem kiełbasy lub wieprzowiny. W lokalnym menu królują także zupy rybne. Trzeba spróbować także pilau, czyli dania ze smażonych, opiekanych ośmiorniczek, krewetek i innych owoców morza w sosie z oliwy z oliwek, pomidorów z dodatkiem cebuli, bazylii i pieprzu.
